
Deze reis door Groningen brengt ons naar de verborgen getuigenissen van dit bijzondere verleden: het Joods Heden en Verleden.
De reis wordt begeleid door Annemarie Aardewerk en ondersteund door rabbijn Clary Rooda. Prof. Dr. Mineke Bosch zal een gastlezing geven over Aletta Jacobs.
- Vertrekdatum: 30 januari 2024
- Reisduur: 3 dagen
- Soort reis: busreis
- Reisleider: Annemarie Aardewerk
Groningen speelt een belangrijke rol in de geschiedenis van het Jodendom in Nederland. Het noorden van het land heeft lang een grote joodse populatie gehad. Deze historie gaat terug tot de 16e eeuw toen veel Duitse joden zich in de noordelijke provincies vestigden.
In de stad Groningen, maar ook in Appingedam, Delfzijl, Warffum, Veendam, Winschoten en tal van andere steden en dorpen ontstonden joodse gemeenschappen. Alhoewel de vestigingsbepalingen soms streng en strikt waren, konden joden over het algemeen in rust wonen en werken. Dit werk lag meestal in de kleinhandel en landarbeid. Levensomstandigheden waren echter weinig florissant en verbeterden pas enigszins met de industrialisatie en de nieuwe werkgelegenheid in de negentiende eeuw. Aan het einde van de negentiende eeuw telde het noorden ca. veertig zelfstandige joodse gemeenten, met in totaal zo’n tienduizend leden.
De oorlog heeft het joodse leven in het noorden grotendeels weggevaagd. Talrijk zijn nog wel de Joodse monumenten die herinneren aan de geschiedenis; de sjoels en de begraafplaatsen. Meest prominent is nog de grote synagoge van Groningen.
De reis door Groningen brengt ons naar de verborgen getuigenissen van dit bijzondere verleden. Het zal ook laten zien dat de kiem voor nieuw joods leven en cultuur aanwezig is. Net zoals het prachtige Groningse land op tal van andere manieren rijk is aan historie, cultuur, schoonheid en vrucht draagt voor de toekomst.
Dag 1: Verblijf in Groningen: Ontdek de stad op eigen gelegenheid vanuit het Asgard Hotel
U reist op eigen gelegenheid naar Groningen en checkt in bij het Asgard hotel. U kunt inchecken in het Asgard Hotel vanaf 15.00 uur. De middag en avond heeft u vrij te besteden. U kunt bijvoorbeeld het Groninger Museum bezoeken.
Dag 2: Joodse geschiedenis en cultuur in Groningen en Bourtange
Wij ontmoeten elkaar na het ontbijt in het Asgard hotel en beginnen de dag met een bezoek aan de synagoge in Appingedam. Deze synagoge stamt uit 1801 en is gelegen aan de Broerstraat. Er werd hier dienst gehouden tot 1942. Al vanaf de 16e eeuw was er in Appingedam een joodse gemeenschap gevestigd die behoort tot de oudste van Nederland. Rond 1900 was meer dan tien procent van de inwoners Joods. Rabbijn Clary Rooda zal vertellen over de geschiedenis van het Joodse leven in de provincie Groningen en de rol van de synagoge in het Joodse leven.
Vervolgens wandelen we over de oude Joodse begraafplaats, waar vanaf ca. 1680 de doden begraven werden. Tijdens een korte wandeling door Appingedam bekijkt u onder andere de hangende keukens boven het Damsterdiep.
Na een heerlijke lunch in De Basiliek, reizen we naar de gereconstrueerde vestingstad Bourtange en wandelen langs de historische gebouwen, pleinen, poorten, molens en grachten. Aan de Batterijenstraat bezoeken we de synagoge uit 1842. De kleine ruimte achter deze sjoel is in gebruik als Joods Synagogaal Museum waar men de herinnering levend houdt aan de geschiedenis van de Joden in de Veenkolonie. In de Sjoel vertelt Rabbijn Clary Rooda het Joodse leven thuis en verschillende gebruiken en rites de passage, zoals het mikwe (het rituele bad).
We eindigen de eerste dag in de stad Groningen met een diner in kosjer style.
Voorafgaand aan het diner zal Rabbijn Clary Rooda ons een inkijkje geven in de Joodse tekstuele traditie. In een korte sessie neemt zij ons aan de hand van teksten uit Torah,Talmoed en latere rabbijnse commentaren mee in het denken over duurzaamheid. Een uiterst actueel onderwerp dat zijn basis in Torah heeft en dat hedendaagse rabbijnen inspireert tot het schrijven van nieuwe interpretaties en richtlijnen voor ons dagelijks leven.
Dag 3: Bezoek aan Aletta Jacobskamer en het Forum Groningen met afsluiting bij de synagoge in de Folkingestraat
Deze dag begint met een lezing over Aletta Jacobs door Prof. Dr. Mineke Bosch. Jacobs is de eerste vrouw in Nederland die officieel wordt toegelaten tot de universiteit. Daarnaast is ze de eerste vrouw die arts wordt en de eerste vrouw die promoveert. In Nederland is ze bekend als boegbeeld van de eerste feministische golf en vanwege haar strijd voor vrouwenkiesrecht. Na de ochtendkoffie wandelen we naar het Universiteitsmuseum Groningen en bezoeken aldaar de vernieuwde Aletta Jacobskamer.
Wij vervolgen onze weg door de stad richting het nieuwe Forum dat werd ontworpen door het Amsterdamse NL Architects. Hun ontwerp werd in 2007 door zowel Groningers als de vakjury gekozen uit zeven ontwerpen van internationale architectenbureaus. In 2019 opende het Forum zijn deuren.
Het opvallende gebouw, dat met zijn scherpe lijnen als een moderne monoliet afsteekt tegen de historische binnenstad, is 45 meter hoog, telt tien verdiepingen én een dakterras met fantastisch uitzicht over de stad. Het gebouw bestaat uit twee ‘torens’, een west- en een oosttoren, die kriskras verbonden worden door roltrappen. De lunch is vrij alhier.
Ter afsluiting van onze reis bezoeken we de synagoge in de Folkingestraat. De synagoge dateert uit 1906 en is gebouwd in Moorse stijl. De twee torens met halfronde koepels domineren het straatbeeld van wat ooit het hart van Joods Groningen was. We krijgen een inleiding over de Joodse gemeenschap in de stad Groningen en een wandeling door de Folkingestraat.
Aan het eind van de middag nemen we afscheid en bent u vrij uw weg naar huis te vervolgen.
Vertrekdatum | Prijs per persoon | Eenpersoonstoeslag |
---|---|---|
30 januari 2024 | € 475,- | € 90,- |
Inclusief
- 2 overnachtingen in het Asgard hotel in Groningen *
- Kamers met douche en toilet
- Verzorging op basis van logies en ontbijt
- Lunch op dag 2
- Diner op dag 2
- Vervoer met comfortabele minibus
- Excursies en rondleidingen volgens programma
- Deskundige reisbegeleiding
- 3 koffiemomenten
*U krijgt een korting van € 120,- per persoon indien u geen gebruik wilt maken van de overnachting in het Asgard Hotel.
Exclusief
- Administratiekosten (€ 25,- per boeking)
- SGR-bijdrage (€ 5,- p.p.)
- Overige lunches en diner
- Drankjes bij diner
- Entreegelden € 7,50 (deze zijn gratis toegankelijk met een museumkaart)
- Persoonlijke uitgaven
Reservering voor de reis
